Μπορεί να θεωρείται κατάρα στην Ελλάδα, όμως η εισβολή αφρικανικής σκόνης είναι κυριολεκτικά ζωογόνος για το Βόρειο Ατλαντικό: ο σίδηρος που περιέχει η σκόνη της Σαχάρας λειτουργεί ως λίπασμα για την ανάπτυξη του φυτοπλαγκτού, το οποίο βρίσκεται στη βάση του τροφικού ιστού.
Το θαλασσινό νερό περιέχει σίδηρο σε πολύ μικρές ποσότητες, της τάξης των μερικών δισεκατομμυριοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο νερού. Το σχετικά σπάνιο μέταλλο είναι όμως απαραίτητο για τη ζωή, καθώς είναι συστατικό βασικών βιομορίων όπως η μυοσφαιρίνη, η αιμοσφαιρίνη και το κυτόχρωμα P450. Σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νοτίου Καρολίνας, η έλλειψη σιδήρου είναι ο περιοριστικός παράγοντας στην ανάπτυξη του φυτοπλαγκτού περίπου στο ένα πέμπτο της συνολικής έκτασης των ωκεανών.
Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, δείχνει ότι το 70 με 90 τοις εκατό του σιδήρου που υπάρχει στα νερά του Βόρειου Ατλαντικού προέρχεται από τη Σαχάρα. Το συμπέρασμα προέρχεται από την ανάλυση 600 δειγμάτων νερού και τον προσδιορισμό της αναλογίας δύο ισοτόπων σιδήρου, του σιδήρου-56 και του σιδήρου-54. Η αναλογία αυτή ποικίλει ανάλογα με την προέλευση του σιδήρου, καθώς ορισμένες γεωχημικές διαδικασίες ευνοούν την επιλεκτική απελευθέρωση του ενός ή του άλλου ισοτόπου. Και ο προσδιορισμός της ισοτοπικής αναλογίας έδειξε ότι η κύρια πηγή σιδήρου στο Βόρειο Ατλαντικό είναι η έρημος της Σαχάρα.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει εξάλλου ότι η αφρικανική σκόνη είναι το κύριο λίπασμα και για τον Αμαζόνιο. Στην περιοχή του Βόρειου Ατλαντικού, το υπόλοιπο 10 με 30 τοις εκατό του σιδήρου έχει διαφορετική προέλευση -η πιθανότερη εξήγηση είναι ότι απελευθερώνεται από ιζήματα στο βυθό σε συνθήκες χαμηλής συγκέντρωσης οξυγόνου. Σε κάθε περίπτωση, η αναγνώριση των πηγών από τις οποίες προέρχεται ο σίδηρος θα μπορούσε να προσφέρει νέα στοιχεία για τον λεγόμενο κύκλο του άνθρακα στον πλανήτη.