Αν ονειρεύεστε μια εξοχική κατοικία κυριολεκτικά επάνω στο κύμα και μάλιστα σε μια υπέροχη, φυσικού κάλλους περιοχή, τότε... πηγαίνετε στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου. Εκεί χτίζει όποιος θέλει, επάνω σε δημόσια γη, καταπατώντας τη μισή περιβαλλοντική και πολεοδομική νομοθεσία και το κυριότερο, χωρίς συνέπειες.
Πριν από δύο εβδομάδες, τα συνεργεία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου πήγαν στην περιοχή της νήσου Τουρλίδας για να κατεδαφίσουν αυθαίρετα. Ομως, παρότι η αστυνομία είχε εμποδίσει την πρόσβαση από τη στεριά, οι ιδιοκτήτες και λοιποί συμπαθούντες των αυθαιρέτων αποβιβάστηκαν στο πρώτο παράνομο κτίσμα... από τη θάλασσα, εμποδίζοντας τα συνεργεία.
Ηταν η τέταρτη συνεχόμενη προσπάθεια. «Η περιοχή της Τουρλίδας και της νήσου Τουρλίδας έχει μεγάλο αριθμό αυθαιρέτων, για τα οποία έχουν εκδοθεί τελεσίδικα πρωτόκολλα κατεδάφισης. Μάλιστα, απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας προ τριετίας (σ.σ. απόφαση 4903/13) απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο νομιμοποίησης», λέει ο υπεύθυνος Τεχνικού Ελέγχου της Αποκεντρωμένης, Παν. Βαγιώτας. «Με δεδομένους τους περιορισμένους πόρους μας, αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε με τα πρώτα 39, χωρίζοντάς τα σε δύο ομάδες (10+29). Πριν από δύο μήνες κατεδαφίσαμε πέντε στη βόρεια πλευρά του νησιού, χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις. Πριν από δύο μήνες ξεκινήσαμε να κατεδαφίσουμε στη νότια πλευρά. Μας ζητήθηκε αναβολή από τους αυθαιρετούντες, να απομακρύνουν οι άνθρωποι την οικοσκευή τους και παρότι οι σχετικές προθεσμίες έχουν εξαντληθεί, τη δώσαμε. Στις 13 Ιουλίου, συνοδεία αστυνομικών, επανήλθαμε και βρήκαμε την περιοχή γεμάτη κόσμο, προφανώς είχε γίνει κινητοποίηση. Το κτίσμα από το οποίο θα ξεκινούσαμε γέμισε με πολίτες που διαμαρτύρονταν, κάποιοι απείλησαν το συνεργείο, με αποτέλεσμα ο εργολάβος να φύγει. Ενημερώσαμε την εισαγγελία Μεσολογγίου και τώρα αναζητούμε τρόπο να επανέλθουμε για να εκτελέσουμε την απόφαση».
Η υπόθεση είναι παλιά. Σύμφωνα με πληροφορίες που παρείχε στην «Κ» το Αυτοτελές Γραφείο Δημόσιας Περιουσίας Αιτωλοακαρνανίας (πρώην Κτηματική Υπηρεσία Αιτωλοακαρνανίας), η υπηρεσία ξεκίνησε ήδη από το 2006 την κτηματογράφηση της περιοχής και την έκδοση πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής και πρωτοκόλλων κατεδάφισης για τα αυθαίρετα στα δημόσια κτήματα Τουρλίδας και νήσου Τουρλίδας.
Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί 193 πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής (εναντίον καταπατητών δημοσίων εκτάσεων στις δύο περιοχές) και 24 πρωτόκολλα κατεδάφισης, ο πραγματικός αριθμός όμως των καταπατήσεων και των αυθαιρέτων είναι δυστυχώς πολλαπλάσιος.
Μάλιστα, όπως παρατηρεί η υπηρεσία, το επιχείρημα των αυθαιρετούντων, ότι τα κτίσματα είναι παραδοσιακοί ξύλινοι οικίσκοι (πελάδες) δεν ισχύει. «Πρόκειται για μόνιμες οικοδομικές κατασκευές που λειτουργούν ως παραθεριστικές κατοικίες, αρκετές εκ των οποίων βρίσκονται σε πολύ καλή κατάσταση», σημειώνει.
Οσο παρατείνεται η αυθαιρεσία, η υπόθεση γίνεται ολοένα και πιο πολύπλοκη. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση και οι άλλες εμπλεκόμενες υπηρεσίες (όπως η αστυνομία) ανησυχούν ότι, αν δεν πραγματοποιηθούν οι κατεδαφίσεις, οι υπάλληλοι θα βρεθούν να ελέγχονται πειθαρχικά, καθώς υπάρχει εκτός όλων των άλλων και η πολύ πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, που δεν εφαρμόζεται. Ομως το ζήτημα δεν είναι μόνο να μην εκτίθενται σε κίνδυνο υπάλληλοι που προσπαθούν να εφαρμόσουν τον νόμο: Πότε θα αποφασίσει επιτέλους η πολιτεία να δώσει τέλος σε αυτή την αδιανόητη αυθαιρεσία, προστατεύοντας το Εθνικό Πάρκο Μεσολογγίου (που είναι ταυτόχρονα και περιοχή Ramsar) και τη δημόσια περιουσία;
Η αιτία της συνεχιζόμενης, επί δεκαετίες, παρανομίας βρίσκεται στα ευρήματα έρευνας, που είχε πραγματοποιήσει το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης το 2009. Οπως αποκάλυψε, περισσότεροι από τους μισούς ιδιοκτήτες αυθαιρέτων στην περιοχή ήταν... δημόσιοι υπάλληλοι. Η δε ευθύνη δημόσιων υπηρεσιών (της τότε διοίκησης της κτηματικής υπηρεσίας, της ΔΕΗ, της αστυνομίας και άλλων, συνεπικουρουμένων από τη στάση των τοπικών αρχόντων) στη «μονιμοποίηση» της αυθαιρεσίας ήταν μεγάλη. Γιατί πλέον όλων των άλλων όπως αποδείχθηκε «άνοιξε την όρεξη» σε περισσότερους: μελέτη που επικαλέστηκαν οι επιθεωρητές Δημόσιας Διοίκησης κατέγραφε 46 αυθαίρετα στην Τουρλίδα, 118 στο νησί Τουρλίδας, 190 στο Λούρο και 143 στο Διόνι. Ο πραγματικός αριθμός, όμως, σημείωναν οι επιθεωρητές, είναι πολλαπλάσιος και όπως φαίνεται, της παρανομίας ουκ έστιν τέλος.