Στα μέσα του 2017 αναμένεται να κλείσουν οι ανεξέλεγκτοι σκουπιδότοποι στην Ελλάδα, που όχι μόνο επιβαρύνουν το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία αλλά προκαλούν οικονομική αιμορραγία στη χώρα μας, εξαιτίας των προστίμων που υποχρεώνεται να καταβάλλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Από το 2014 έως σήμερα η Ελλάδα έχει πληρώσει τμηματικά χρηματική ποινή συνολικού ύψους 51,8 εκατ. ευρώ για παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, σχετικά με τη λειτουργία χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων (ΧΑΔΑ). Χάρη στην πρόοδο που έχει επιτελεστεί, έως τώρα, με το κλείσιμο των περισσότερων χωματερών και την περιβαλλοντική αποκατάστασή τους, απομένουν δύο δόσεις του προστίμου, εκτιμά ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Ευάγγελος Καπετάνιος, μιλώντας στο Πρακτορείο.
Αναλυτικότερα, με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου υποχρεωθήκαμε να καταβάλουμε εφάπαξ ποσό 10 εκατ. ευρώ αλλά και χρηματική ποινή 80.000 ευρώ για κάθε ΧΑΔΑ που βρίσκεται σε λειτουργία και 40.000 για κάθε χώρο που έχει κλείσει, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου.
Η ποινή καταβάλλεται σε εξαμηνιαίες δόσεις (κάθε 2 Ιουνίου και 2 Δεκεμβρίου) αρχής γενομένης από τον Δεκέμβριο του 2014. Τότε, κληθήκαμε να πληρώσουμε 14,520 εκατ. ευρώ για 70 ενεργές χωματερές και 223 ανενεργές αλλά μη αποκαταστημένες. Έκτοτε, το ποσό μειώνεται ανάλογα με την πρόοδο που επιτελείται. Στις 2/6/2015 η επιβληθείσα χρηματική ποινή έπεσε στα 10,4 εκατ. ευρώ, δεδομένου ότι οι ενεργές ΧΑΔΑ μειώθηκαν στις 49 και οι ανενεργές στις 161. Τους επόμενους μήνες η πρόοδος δεν ήταν η αναμενόμενη, γεγονός που αποδίδεται κυρίως στην προεκλογική περίοδο. Έκλεισαν μόλις μία ενεργή χωματερή και 11 ανενεργές, με αποτέλεσμα η επόμενη δόση (2/12/2015) να είναι στα 9,880 εκατ. ευρώ.
Στις αρχές Ιουνίου απέμειναν 37 ενεργές και 101 ανενεργές ΧΑΔΑ και έτσι η επιβληθείσα ποινή καθορίστηκε στα 7 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον κ. Καπετάνιο, τον επόμενο μήνα η δόση θα πέσει κάτω από τα 5 εκατ. ευρώ, ενώ εκτίμησε ότι η επόμενη δόση, τον Ιουνίου του 2017, θα είναι η τελευταία.
Αρνητική πρωτιά στην υπόθεση κατέχει η περιφέρεια Πελοποννήσου η οποία ευθύνεται για το μισό ή στην καλύτερη περίπτωση για το 1/3 του προστίμου, καθώς καθυστέρησε τον σχετικό διαγωνισμό για την κατασκευή μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων (τέλη του 2015). Σήμερα, στα διοικητικά όριά της βρίσκονται οι 13 από τις 37 πανελλαδικά εναπομείνασες εν λειτουργία χωματερές και οι 35 από τις συνολικά 101 ανενεργές.
Ακολουθεί η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με 9 ενεργές και 15 ανενεργές χωματερές, εξαιτίας και εδώ καθυστερήσεων στην εκτέλεση των σχετικών έργων, αλλά και λόγω της εδαφικής ιδιαιτερότητας με τα πολλά και ως επί το πλείστον μικρά νησιά. Σε ανάλογη θέση βρίσκεται και η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, όπου δεν έχουν αποκατασταθεί 23 κλειστοί ΧΑΔΑ.
Στον αντίποδα, βρίσκονται οι περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ηπείρου και Κρήτης με μηδενικές έως ασήμαντες εκκρεμότητες, ενώ στην Αττική τον τελευταίο ενάμιση χρόνο οι σκουπιδότοποι παραμένουν τρεις ενεργοί και 10 ανενεργοί.