Σύμφωνα με τους ειδικούς, η επιφάνεια του πλανήτη καλύφθηκε με πάγους σε ποσοστό που άγγιξε το 100%! Μάλιστα οι επιστήμονες προσέδωσαν στον πλανήτη μας για τη συγκεκριμένη περίοδο τον χαρακτηρισμό «Χιονόμπαλα Γη». Οι συνθήκες εκείνη την περίοδο ήταν τέτοιες που στον Ισημερινό η μέση θερμοκρασία ήταν -20 βαθμούς Κελσίου. Οπως είναι ευνόητο, το μεγαλύτερο ποσοστό των μορφών ζωής που υπήρχαν στον πλανήτη εξοντώθηκε.
Επέζησαν μόνο όσες μορφές ζωής κατάφεραν να βρουν καταφύγιο στα λιγοστά μικρής έκτασης ανοίγματα των πάγων που υπήρχαν σε ορισμένες θαλάσσιες περιοχές. Στον πυθμένα αυτών των περιοχών υπήρχαν θερμές πηγές που έλιωναν τους πάγους στην επιφάνεια των υδάτων δημιουργώντας ένα περιβάλλον στο οποίο κάποιες μορφές ζωής μπόρεσαν να επιβιώσουν.
Κάποιοι επιστήμονες εκτιμούν όμως ότι αυτή η τρομερή παγκόσμια οικολογική καταστροφή οδήγησε σε ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στην ιστορία της εξέλιξης, στην έκρηξη της ζωής στην Κάμβριο Περίοδο και στην εμφάνιση των πρώτων ζώων. Παρά τις συνεχείς μελέτες και έρευνες, οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να βρουν τι… άναψε το φιτίλι που προκάλεσε την έκρηξη της ζωής στην Κάμβριο Περίοδο.
Σύμφωνα με τους θιασώτες της νέας θεωρίας, όταν η Γη έγινε… χιονόμπαλα, ευνοήθηκε η παρουσία και ανάπτυξη μικροσκοπικών φυτών που απελευθέρωναν ως υποπροϊόν το πολύτιμο για τη ζωή οξυγόνο, τα επίπεδα του οποίου αυξήθηκαν ραγδαία στην ατμόσφαιρα. Πιστεύεται ότι πριν από περίπου 800 εκατ. έτη τα επίπεδα του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα ήταν 100 φορές χαμηλότερα από τα σημερινά.
Τα αντίθετα σενάρια
Κάποιοι ειδικοί συμφωνούν με τη θεωρία ότι η παγωμένη Γη προκάλεσε τη μετέπειτα έκρηξη της ζωής αλλά θεωρούν ότι υπεύθυνοι ήταν οι πάγοι και όχι το οξυγόνο. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, η προσπάθεια επιβίωσης στους πάγους υποχρέωσε τις μορφές ζωής που είχαν καταφέρει να επιζήσουν να αναπτύσσουν συνεχώς πιο σύνθετους κυτταρικούς μηχανισμούς.
Αυτό με τη σειρά του είχε ως αποτέλεσμα να αρχίσουν να κάνουν την εμφάνισή τους ολοένα και πιο περίπλοκα οργανικά «συστατικά» όπως το αίμα, οι μύες και το ήπαρ ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την εμφάνιση των ζώων. Πιθανολογούν μάλιστα ότι κάποια από τα πρώτα ζώα έκαναν την εμφάνισή τους όταν η Γη ήταν ακόμη παγωμένη.
Στον αντίποδα όλων αυτών, ερευνητές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ ανέπτυξαν ένα εντελώς διαφορετικό σενάριο. Σύμφωνα με τους συγκεκριμένους επιστήμονες, ορισμένα θαλάσσια ζώα είχαν κάνει την εμφάνισή τους πολύ προτού η Γη παγώσει. Η δραστηριότητα αυτών των ζώων μαζί με εκείνη άλλων θαλάσσιων μικροοργανισμών μετέφερε στους πυθμένες των ωκεανών μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν έντονες κλιματικές αλλαγές οι οποίες οδήγησαν στον παγκόσμιο παγετώνα.
«Δεν είναι καθόλου παράλογο να υποστηρίξουμε ότι η εξέλιξη των ζώων προκάλεσε την κατάψυξη της Γης» αναφέρει ο Νικ Μπάτερφιλντ, παλαιοντολόγος του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Ετσι γεννιέται το ερώτημα: «Τα ζώα δημιούργησαν τη Χιονόμπαλα Γη ή η Χιονόμπαλα Γη τα ζώα;». Πάντως οι ειδικοί που ασχολούνται με το ζήτημα συμφωνούν ότι, ανεξάρτητα από την απάντηση, τα δύο γεγονότα συνδέονται.