Σήμερα στην Ευρώπη απειλείται σχεδόν το ένα τέταρτο (24,5%) των ειδών που είναι ευάλωτα ή κινδυνεύουν, ενώ απειλούνται βασικές λειτουργίες του οικοσυστήματος, όπως η επικονίαση. Η Greenpeace καλεί τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Βαγγέλη Αποστόλου, να καταργήσει τη χρήση των συνθετικών-χημικών φυτοφαρμάκων που δηλητηριάζουν το περιβάλλον, την τροφή και την υγεία μας και να στηρίξει πολιτικά και οικονομικά τη στροφή της χώρας στη βιώσιμη γεωργία.
Το 2015 στην Ευρώπη μειώθηκαν σημαντικά τα έντομα επικονιαστές, όπως παρατήρησε η ομάδα επιστημόνων “IUCN Task Force on Systemic Pesticides”, η οποία ερεύνησε και ανέλυσε περισσότερες από 800 επιστημονικές μελέτες. Η μείωση αυτή συνεπάγεται καταστρεπτικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την τροφική αλυσίδα, καθώς το 70% των 124 βασικών εμπορικών καλλιεργειών που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση στην Ευρώπη, όπως τα μήλα, εξαρτώνται από την επικονίαση.
«Όταν υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν ότι το ζιζανιοκτόνο Roundup είναι «πιθανώς καρκινογόνο» και όμως ακόμα κυκλοφορεί ελεύθερα στην αγορά, αντιλαμβάνεται κανείς το μέγεθος του προβλήματος. Οι μοναδικοί κερδισμένοι από το φαύλο κύκλο της χρήσης φυτοφαρμάκων είναι οι έξι εταιρείες που πωλούν και ελέγχουν το 76% των φυτοφαρμάκων παγκοσμίως. Τα δισεκατομμύρια ευρώ των φορολογουμένων πολιτών που σπαταλούνται στη στήριξη της τοξικής βιομηχανικής γεωργίας και την έρευνα για περισσότερα αγροχημικά, πρέπει να επενδυθούν στη στροφή σε βιώσιμες γεωργικές πρακτικές που παράγουν τροφή χωρίς να μας δηλητηριάζουν», τόνισε η Έλενα Δανάλη, υπεύθυνη της εκστρατείας της Greenpeace για τη βιώσιμη γεωργία.
Η έκθεση της Greenpeace εξετάζει τις εκτενείς και σοβαρές επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων στην υγεία των ανθρώπων και του περιβάλλοντος και τα κενά και τις ελλείψεις στο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο. Όπως επισημαίνει η έκθεση, τα φυτοφάρμακα μειώνουν επωφελείς οργανισμούς και πληθυσμούς απαραίτητους στην τροφική αλυσίδα και επηρεάζουν ζωτικές λειτουργίες των οικοσυστημάτων, όπως η επικονίαση, η φυσική καταπολέμηση επιβλαβών οργανισμών, η ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων και η γονιμότητα του εδάφους. Η οικονομική σημασία αυτών των αναντικατάστατων λειτουργιών των οικοσυστημάτων είναι τεράστια, ενώ το κόστος σε περίπτωση που χαθούν παραμένει ανυπολόγιστο.
Όσον αφορά στο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο, η Greenpeace επισημαίνει κενά και ελλείψεις στις διαδικασίες αξιολόγησης κινδύνου, έγκρισης και ελέγχου των χημικών φυτοφαρμάκων. Σήμερα στην ΕΕ είναι εγκεκριμένες για χρήση σχεδόν 500 δραστικές ουσίες φυτοφαρμάκων εκ των οποίων το ένα τέταρτο υπερβαίνει τα όρια διείσδυσης στο έδαφος και το νερό, ενώ οι 79 υπερβαίνουν τις κρίσιμες τοξικές δόσεις για τους υδρόβιους οργανισμούς.
Επιπλέον, ο συνολικός αριθμός των σκευασμάτων (γνωστά ως συνδυασμοί, μίγματα ή κοκτέιλ) που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των εγκεκριμένων δραστικών ουσιών, άρα τα σκευάσματα που διατίθενται είναι πιο τοξικά από τις μεμονωμένες δραστικές ουσίες τους.
Σε προηγούμενη έκθεση, η Greenpeace είχε επισημάνει ότι οι πλέον εκτεθειμένοι στις σοβαρές επιπτώσεις της χρήσης φυτοφαρμάκων είναι οι αγρότες, οι οικογένειές τους και οι άνθρωποι που ζουν σε περιοχές βιομηχανικής γεωργίας. Στην ίδια έκθεση παρουσίασε στοιχεία που συνδέουν συγκεκριμένα φυτοφάρμακα με διάφορες μορφές καρκίνου καινευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως Πάρκινσον και Αλτσχάιμερ.